İYİ Parti İzmir Milletvekili Ümit Özlale, Türkiye’nin Avrupa Birliği (AB) ülkelerine ihracatını artırması gerektiğini söyledi.
TBMM Genel Kurulunda, Ticaret Bakanlığı ile Sanayi ve Teknoloji Bakanlığının 2024 yılı bütçeleri üzerinde İYİ Parti milletvekilleri söz aldı.
İYİ Parti İzmir Milletvekili Özlale, Türkiye ekonomisinin kaderinin yüzyıllardan beri aynı olduğunu öne sürerek, yüksek katma değerli ürünün bir türlü üretilemediğini savundu. Gidişatı değiştirmek için doğru bir yapılanmaya gidilmesi gerektiğini vurgulayan Özlale, Ticaret ile Sanayi ve Teknoloji Bakanlıklarının yapısının yeniden düşünülmesini ve bakanlıkların birleştirilmesini önerdi. Özlale, “Sanayi ve ihracatı birbirinden farklı düşünemezsiniz.” dedi.
Türkiye’nin imalat sanayi ihracatında teknoloji yoğunluğunu artırıp artırmadığına bakılması gerektiğini vurgulayan Özlale, “İmalat sanayi ihracatında yüksek teknoloji ürünü payımız son 10 yılda ortalama yüzde 3,44. Bu düşük bir oran. 2028 hedefi yüzde 5,5. Buraya nasıl geleceğiz? En ufak ipucu yok.” ifadelerini kullandı.
Türkiye’nin ihracatının yarısının Avrupa ülkelerine olduğunu belirten Özlale, bunun iyi bir şey olduğunu ve Avrupa ülkeleriyle ihracatın daha da artırılması gerektiğini söyledi. Özlale, şunları kaydetti:
“Dış ticaretin kuralıdır, zengin ülkelere mal satarsan zenginleşir, fakir ülkelere mal satarsan fakirleşirsin. Bizim AB’ye ihracatımızı artırmamız lazım. Karşımızda yeşil dönüşüm var. Bizim AB’ye ihracatımızda ön plana çıkan sektörlerde demir çelik, çimento var. Bu sektörler, Yeşil Mutabakat’a uyum sağlayamadıkları için çok kısa bir dönemde ciddi problemlerle karşılaşacaklar. Mutlaka hem Ticaret Bakanlığı hem de Sanayi ve Teknoloji Bakanlığının bütçelerinde yeşil dönüşüme daha fazla bütçe ayırılmalı. Bu iş böyle giderse bizim AB’ye, o çok kritik sektörlerdeki ihracatımız sekteye uğrar.”
“Türkiye’de bu oran yüzde 2”
Sebze ve meyve ticaretinde kooperatiflerin AB’deki pazar payının yüzde 46 olduğunu belirten Özlale, Türkiye’de bu oranın yüzde 2 olduğunu söyledi. Özlale, “Yıllardan beri yüzde 2’nin üzerine çıkaramamışız. Ticaret Bakanlığının çok daha iddialı projeleri hayata geçirmesi lazım. Ayrıca, toptancı halleri modern bir hale kavuşturulmalı.” diye konuştu.
İYİ Parti Antalya Milletvekili Aykut Kaya, Türkiye Uzay Ajansı Başkanlığının bütçe dinamiklerine bakıldığında 2023 yılında 1,62 milyar liralık ödenek aktarıldığını, yılın ilk yarısında Ajans’ın bu ödeneğin ancak yüzde 12’sini kullandığını söyledi. Bütçe ödeneğinin bir önceki yıla göre yüzde 5,2 artırılacağını gördüklerini belirten Kaya, “Gelecek sene enflasyonun en iyimser tabloyla yüzde 36 olduğunu varsayarsak Ajans’ın bütçesinin reel olarak yüzde 23 azaltma gibi bir durumun olduğunu görüyoruz.” görüşünü paylaştı.
Türkiye Uzay Ajansı’nın çok iddialı olduğunu vurgulayan Kaya, Ajans’ın 2026’da aya sert iniş hedefinin olduğunu belirterek, “Kendisine ayrılan bütçeyi bile tam olarak harcayamayan güzide bir kurumumuzdan bahsediyoruz.” ifadelerini kullandı.
“GAP’ın bitirilmesi için yeterli kaynak aktarılmalı”
İYİ Parti Ankara Milletvekili Ahmet Eşref Fakıbaba, Güneydoğu Anadolu Projesinin (GAP), Cumhuriyet tarihinin en kapsamlı projesi olduğunu söyledi.
GAP’ın tam anlamıyla 2010 yılında biteceğinin açıklandığını ancak projenin tam anlamıyla tamamlanamadığını söyleyen Fakıbaba, GAP için ayrılan bütçenin her geçen yıl azaltıldığını, 2024 yılı için “yetersiz, küçük” bir rakamın belirlendiğini kaydetti.
GAP’ın bitmesi için en az 5 milyar dolara ihtiyaç olduğunu dile getiren Fakıbaba, “GAP’ın bitirilmesi için yeterli kaynak aktarılmalı.” dedi.
Türkiye’nin yerli otomobili Togg’u hatırlatan Fakıbaba, “Togg’u 10 babayiğit nasıl yaptıysa, şimdi de babayiğitlik sırası iktidarda. İktidar, GAP’ı bitirdiğinde o bölgenin insanları, ilerleyen yıllarda silahtan daha önemli olan tarım ürünlerini üretip, ihraç edecektir.” değerlendirmesinde bulundu.
İYİ Parti Trabzon Milletvekili Yavuz Aydın, Doğu Karadeniz Projesi (DOKAP) Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığının belediyelere kaynak aktarmak yerine, yöre halkına yönelik projelere destek olmasını istedi. Aydın, “DOKAP’ın bölge insanına destek olacak yaşamını kolaylaştıracak, ekonomik katkı sağlayacak ve su ürünlerinin bölge tarımının geliştirmemesine yönelik çalışmalar yapması gerekir.” diye konuştu.
Şahsı adına söz alan AK Parti Denizli Milletvekili Şahin Tin, AR-GE, inovasyon, markalaşma temelinde firmalara 2022 yılında 62 milyar lira destek sağladıklarını söyledi. Tin, “İhracatçımızın finansmana erişimini kolaylaştırdık. Ülkemizi Türkiye Yüzyılı’na taşımak için devrim niteliğinde güçlü adımlar attık.” dedi.
